Prawo do pobytu dla obywateli UE/EOG/Szwajcarii I członków ich rodzin po Brexicie

Czym jest prawo do pobytu?

Posiadanie prawa do pobytu oznacza, że ma się prawo do życia oraz do pracy w Wielkiej Brytanii. Prawo to upoważnia również do ubiegania się o niektóre zasiłki socjalne. Po Brexicie, prawo do pobytu obywateli UE/EOG I Szwajcarii oraz ich rodzin, którzy rozpoczęli życie w Wielkiej Brytanii przed 31/12/2020, zostało objęte programem osiedleńczym [ang. EU Settlement Scheme (EUSS)]. 

Obywatele UE/EOG/Szwajcarii, którzy chcieliby rozpocząć życie w wielkiej Brytanii po ww. dacie, muszą ubiegać się o opartą na punktach wizę, w nowym systemie imigracyjnym, chyba, że są oni bliskimi członkami rodzin osób posiadających status osoby osiedlonej, status tymczasowy lub mogą sami złożyć wniosek do EUSS.  

Program osiedleńczy EU Settlement Scheme (EUSS) 

Obywatele UE, Szwajcarii, Norwegii, Islandii i Lichtensteinu, który mieszkali w Wielkiej Brytanii przed 31/12/2020, mają prawo do złożenia wniosku do EUSS, by móc nadal żyć i mieszkać w Wielkiej Brytanii. Termin składania wniosków upłynął 30 Czerwca 2021, jednak Ministerstwo Spraw Wewnętrznych [ang. Home Office] nadal przyjmuje spóźnione wnioski. Wiecej informcji o EUSS tutaj.

EUSS: Składanie wniosków po terminie

Osoby oraz członkowie ich rodzin, którzy mieszkali w Wielkiej Brytanii przed 31 Grudnia 2020 mogą nadal złożyć wniosek do EUSS, jeżeli mają uzasadnione powody na niezłożenie wniosku przed upływem terminu, 30 czerwca 2021 (np.: natury medycznej czy bycie ofiarą przemocy domowej) lub należy spełnić jedno z kryteriów zezwalających na złożenie spóźnionego wniosku.  

Jednym z możliwych kryteriów składania wniosku po terminie jest dołączenie do innego członka rodziny, mieszkającego w Wielkiej Brytanii przez 31 grudnia 2020 roku, pod warunkiem bycia prawnym członkiem rodziny tej osoby przez 31/12/2020 (nie dotyczy to dzieci, które urodziły się lub zostały adoptowane po tej dacie) i związek ten trwa do dziś.  

Więcej informacji na temat składania wniosków po terminie tutaj. 

Status osoby osiedlonej [ang. Settled status] 

Settled status to brytyjski status imigracyjny, zezwalającym na pobyt stały na czas nieokreślony (lub „prawo do pobytu”). Aby kwalifikować się, należy żyć w Wielkiej Brytanii przez co najmniej 5 lat, nie posiadać poważnej przeszłości kryminalnej i w każdych 12 miesiącach, spędzać mniej niż 6 miesięcy poza granicami Wielkiej Brytanii.  

Status przyznawany jest na stałe, chyba, że opuści się Wielką Brytanię na okres pięciu lat lub więcej (lub na okres 4 lat w przypadku obywateli Szwajcarii).   

Osoby posiadające Settled Status mają takie same prawa do opieki zdrowotnej i świadczeń socjalnych co obywatele brytyjscy. 

Status tymczasowy [ang. Pre-settled status] 

Pre-settled status to brytyjski status imigracyjny, zezwalającym na pobyt na czas określony. Aby kwalifikować się, należy żyć w Wielkiej Brytanii przez okres krótszy niż 5 lat i nie posiadać poważnej historii kryminalnej. 

Status obowiązuje przez 5 lat, chyba że opuści się Wielką Brytanię na okres 2 lat lub dłużej.  

Osoby posiadające pre-settled staus, mają prawo do życia, pracy i opieki zdrowotnej. Pre-settled staus nie kwalifikuje do “prawa do pobytu” dla celów świadczeń socjalnych, należy wiec posiadać prawo do pobytu z innych źródeł, takich jak: praca, edukacja czy rodzina.   

Więcej informacji na poniższych stronach internetowych:  

• UK Government – https://www.gov.uk/settled-status-eu-citizens-families 
• Scottish Government – https://www.gov.scot/policies/europe/eu-citizens/ 
• Free Movement ‘Guide for EU Citizens’ – https://freemovement.org.uk/how-to-apply-for-settled-status-temporary-status-brexit/ 
• Free Movement ‘Right to Appeal’ – https://freemovement.org.uk/eu-settlement-scheme-appeal-rights-introduced/